wtorek, 9 sierpnia 2011

Porady dla gitarzystów: jak wybrać struny do gitary? cz.3

RODZAJE STRUN

Producenci od lat poszukują nowych sposobów na to, by produkowane przez nich struny były bardziej wytrzymałe, trwalsze i dłużej zachowywały dobre walory brzmieniowe. Z tego względu na przykład struny z owijką mają w środku zazwyczaj rdzeń sześciokątny (heksagonalny) i poddawane są w fabrykach obróbce termicznej, tak aby owijka lepiej trzymała się wewnętrznego drutu. Większość obecnie wytwarzanych strun do gitar elektrycznych zrobiona jest ze stali niklowej. Charakteryzują się one dosyć jasnym i dźwięcznym brzmieniem. Nowością ostatnich lat są struny ze stali nierdzewnej, które są bardzo mocne, wytrzymałe, ale także i twarde. Takie struny brzmią zdecydowanie najjaśniej ze wszystkich dostępnych modeli, dłużej zachowują swoją świeżość. Ich twardość i wytrzymałość może odbijać się niestety na szybszym zużyciu progów gitary. W praktyce warto się więc zastanowić, czy lepiej zmieniać częściej komplet strun, czy też częściej wymieniać progi u lutnika. Na rynku można dostać również specjalne, powlekane komplety strun. Struny takie bardzo długo zachowują swoją świeżość. Generalnie ich brzmienie pozbawione jest odrobiny "jasności", która jest cechą strun niepowlekanych. Będą jednak dobrym wyborem, jeśli gramy na gitarze okazjonalnie od czasu do czasu, a także gdy wydzielany przez nas pot (który może być niekiedy wręcz żrący) niszczy struny w błyskawicznym tempie.

Po każdej zmianie kompletu strun należy sprawdzić, czy dźwięk pustej struny jest dokładnie o oktawę niższy od tego wydobytego na 12 progu.

Osobnym zagadnieniem są rodzaje owijki. Wyróżniamy struny z owijką okrągłą (typu roundwound), półokrągłą, owalną i szlifowaną oraz z owijką płaską (flatwound). Najpopularniejsze rodzaje strun to oczywiście struny z owijką okrągłą typu roundwound. Oferują one najbardziej selektywne i dźwięczne brzmienie spośród wyżej wymienionych. Za minus uznać można to, że struny tego typu bardziej wpływają na zużycie progów w gitarze oraz że są mniej żywotne z powodu zanieczyszczeń, które dostają się z palców pomiędzy szczeliny owijki.

Struny z owijką innego typu niż okrągła (szlifowaną lub płaską) to dobry wybór dla gitarzystów szukających na przykład brzmienia w stylu retro. Struny takie charakteryzuje stonowane, często matowe brzmienie. Dzięki gładkiemu wykończeniu łatwiej na nich grać głównie początkującym gitarzystom, bo przy odrobinie doświadczenia raczej nie ma to już znaczenia. Przy takich strunach mniej słyszalny jest również odgłos przesuwania palców wzdłuż gryfu. Z tego względu struny z płaską owijką stosowane są przez basistów podczas nagrań studyjnych.

Jeśli chodzi o końcówki strun, to najczęściej zakończone są one metalową tulejką, wokół której owinięty jest rdzeń struny. Kilku producentów próbowało ulepszyć to rozwiązanie. I tak na przykład w ofercie firmy Fender znajdziemy struny serii Bullet zakończone tulejką w kształcie pocisku. Takie zakończenie struny ma teoretycznie lepiej przylegać do otworu w bloku mostka i tym samym spowodować zwiększenie sustainu i poprawności stroju. Poza tym można znaleźć na rynku też kilka specjalnych rozwiązań, jak na przykład komplety strun przeznaczone do gitar z mostkami typu Floyd Rose. Nietypowe rozwiązanie zaproponowała też przed laty firma Steinberger. Struny do bezgłówkowych modeli gitar tej firmy posiadają specjalne zakończenia z obu stron.

CO WYBRAĆ?

Jakie struny wybrać z setki dostępnych modeli i zestawów różnych marek? Zdecydowanie warto postawić na markowe produkty. Nawet gdy taki komplet jest o sześć złotych droższy od innych. Na dobrej jakości strunach gra się po prostu lepiej. Takie struny wykonane są z lepszych materiałów, lepiej brzmią, dłużej zachowują pierwotne brzmienie i są o wiele trwalsze niż struny najtańsze. Z drugiej strony, jak pokazuje praktyka, najtańsze, kiepskiej jakości struny są przyczyną wielu problemów ze strojeniem, często się zrywają (czasami już podczas ich zakładania), a ich brzmienie wydaje się nierówne i do tego mogą się odwijać na końcach.



Dokładnego ustawienia długości czynnej strun dokonuje się, przesuwając siodełka mostka. Po założeniu grubszych strun może się okazać, że konieczne będzie delikatne rozpiłowanie rowków w siodełku przy główce gitary.

Jak założysz, wyreguluj Po każdej zmianie kompletu strun należy przeprowadzić regulację gitary. Jeśli zmieniamy struny na komplet o większej grubości, może się okazać, że konieczne będzie rozpiłowanie rowków w siodełku przy główce gitary, gdyż wiele gitar przystosowanych jest do wspomnianego rozmiaru .009-.042". Należy też sprawdzić napięcie pręta napinającego gryf. W przypadku zakładania grubszych strun trzeba go odrobinę naciągnąć, aby utrzymać właściwą krzywiznę gryfu. Gdy gitara posiada ruchomy mostek typu wibrato, przyda się mocniejsze napięcie sprężyn, by mostek zachował ten sam poziom co poprzednio. Gdy zakładamy struny cieńsze, należy postąpić odwrotnie - poluzować pręt napinający gryf i poluzować sprężyny tremola.

Wymiana strun na komplet o innej grubości spowoduje najczęściej zmianę stroju gitary. Dobrze więc będzie sprawdzić, czy instrument po zmianie stroi w oktawach. Jeśli tuner pokazuje, że strój w oktawie dla każdej struny nie zgadza się z dźwiękiem struny pustej, należy dokonać regulacji. Gdy dźwięk w oktawie jest za niski, to siodełko mostka należy przesunąć w stronę gryfu, a gdy dźwięk na dwunastym progu jest wyższy od dźwięku struny pustej - to siodełko przesunąć, ale w przeciwną stronę. I w końcu, po radykalnej zmianie grubości strun, można sprawdzić nie tylko napięcie gryfu i jego krzywiznę, ale być może okaże się, że konieczna będzie również dokładna regulacja akcji strun. Podobne zabiegi przeprowadzić należy wówczas, gdy nie zmieniamy strun na inne, ale zmieniliśmy strój gitary - przykładowo na dużo niższy.

KIEDY ZMIENIAĆ STRUNY?

Odpowiedź jest bardzo prosta. Jeśli dużo grasz, to zmieniaj struny jak najczęściej. Tak robią zawodowcy. Wymieniają struny po paru dniach grania, czyli po dwóch lub trzech koncertach. Jeśli budżet Ci na to pozwala, załóż nowy komplet strun wówczas, gdy słyszysz, że brzmienie się pogarsza, a struny nie brzmią tak jak pierwszego dnia. O tym, że należy zmienić struny, mogą świadczyć problemy ze strojeniem (na przykład struny G, którą gitarzyści najczęściej podciągają). Struny w Twojej gitarze dłużej zachowają świeżość, gdy będziesz je czyścił zaraz po graniu. Bez problemu można dostać specjalne środki do czyszczenia strun. Przecieraj je szmatką przed włożeniem gitary do futerału. Zanim ponownie weźmiesz instrument do ręki, dokładnie umyj dłonie.

Jak już wspomnieliśmy powyżej, na strunach nie warto oszczędzać i czekać, aż pokryje je rdza lub zetrze się ich powłoka ochronna. W ten sposób można szybko zniszczyć progi w gitarze, a ich wymiana to już jest spory wydatek.

I jeszcze jedna istotna uwaga. Otóż struny po założeniu muszą się trochę "ułożyć". Zatem lepiej je zakładać trochę wcześniej niż na godzinę przed koncertem, a przy nakręcaniu na klucze można je trochę naciągnąć. Nie jest to konieczne, gdy mamy w gitarze blokowane klucze. Wówczas wystarczy strunę dobrze naciągnąć, przykręcić śrubę klucza i po chwili można już grać. Gra na dobrze dobranym komplecie nowych strun to czysta przyjemność. Zatem nasza rada: dbajcie o struny, ponieważ to one są głównym źródłem brzmienia Waszej gitary.

źródło: http://www.magazyngitarzysta.pl/ludzie/artykuly/3283-struny-struny-struny.html